گفتمان ولايت مداري

اامات عملي ولايت‌محوري : 

1 . بيعت و اعلان وفاداري

2. محبت و مودت به ولي امر

3 . اطاعت عملي از ولي

4. خيرخواهي و نصرت

5 . حمايت و دفاع از ولايت فقيه

آثار و نتايج ولايت محوري:

1- بهره مندي از دين حقيقي خدا

2- مصونيت از تحريف دين

3- پاسداري از اسلام و انقلاب

4- بصيرت ديني و سياسي

5- تحقق حزب الهي و پيروزي بر دشمنان

6- دستيابي به وحدت حقيقي

7- بندگي و اطاعت از خدا

8- حرکت به سوي نور

9- قبولي اعمال

پيامبر اکرم(ص) مي‌فرمايد: وَالَّذِي بَعَثَني بِالحَقِّ نَبيَّاً لَو اَنَّ رَجُلاً لَفَي اللهَ بِعَمَلِ سَبعِينَ نَبِيّاً ثُمَّ لَم يَأتِ بِوِلايَهِْْ وَلِيِّ الاَمرِ مِن اَهلِ البَيتِ ما قُبِلَ اللهُ مِنهُ صَرفاً وَ لا عَدلاً. (ميزان الحکمه، ج 1، ص 162)

شاخص‏هاي ولايتمداري

الف. اخلاقي - پـيـروي از ولايـت مـعـصـومـان در حـوزه اخـلاق فـردي و اجـتـمـاعـي

پـارسـاتـريـن و مـتـقي ترين افراد جامعه اسلامي نزديک ترين انسان ها به ولايت هستند. زيـرا اراده الهـي را بـر خواسته هاي نفساني برگزيده اند و کارکردهاي اخلاقي خود را برمبناي آموزه هاي ولايت تنظيم کرده اند.

ب. سياسي ـ اجتماعي و مديريتي- احـيـاي ارزش هـاي اسـلامـي و تـحـمـل تمام سختي ها و فشارهاي رواني ، سـيـاسـي و اقـتـصـادي دشـمـن و تمسک به ولايت در حوزه اجرايي و مـديـريـتـي براي تحقق عدالت اسلامي و رعايت ارزش هاي اسلامي

ب1. اطاعت از روي اعتقاد و اخلاص ولايتمداري

فَلاَ وَرَبِّکَ لاَيُؤْمِنُونَ حَتَّي يُحَکِّمُوکَ فِيَما شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لاَيَجِدُوا فِي أَنْفُسِهِمْ حَرَجاً مِمَّا قَضَيْتَ وَيُسَلِّمُوا تَسْلِيماً. (نساء: 65) به پروردگارت سوگند که ايمان نمي‏آورند مگر آنکه تو را درباره آنچه ميانشان مايه اختلاف است داور قرار دهند، آنگاه از حکمي که کرده‏اي در دل‏هايشان (اندکي) احساس ناراحتي نکنند و کاملاً سر تسليم فرود آورند.

وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَعْبُدُ اللَّهَ عَلى‏ حَرْفٍ فَإِنْ أَصابَهُ خَيْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ وَ إِنْ أَصابَتْهُ فِتْنَةٌ انْقَلَبَ عَلى‏ وَجْهِهِ. (حجّ:11)

و از مردم كسي است كه خدا را شعاري عبادت مي­كند؛ پس اگر نعمتي به او برسد به آن عبادت آرام گيرد و اگر بلايي به او برسد به روي خود برگردد.

 اميرمؤمنان عليه‏السلام نيز ولايتمداري راستين را اين‏گونه بيان مي‏کند: به اهل‏بيت پيامبرتان نگاه کنيد و بدان سو که مي‏روند برويد و پي آنان را بگيريد و هرگز شما را از هدايت بيرون نبرده و به پستي و گمراهي باز نخواهند آورد. اگر ايستادند بايستيد و اگر برخاستند (و قيام کردند) شما نيز برخيزيد؛ بر آنان پيشي نگيريد که گمراه مي‏شويد و از آنان بازپس نمانيد که هلاک مي‏شويد.

ب2. همراهي کامل و در همه موارد

ولايتمداري راستين آن است که انسان ولايتمدار در برابر فرامين و انتظارات به حق ولي امر مسلمين، گزينشي عمل نکند و همراهي کامل با او در عمل داشته باشد ـ حتي آنجا که اجراي فرامين او با منافع فردي و يا گروهي‏اش سازگار نباشد نيز ـ با ولي مقتدايش همراه بوده و فرامين او را بر منافع شخصي يا حزبي‏اش ترجيح دهد و همه موضع‏گيري‏ها و حرکت‏هاي فردي و اجتماعي‏اش همسو با منويات ولايت امر و رهبر مورد قبول او و ساير مسلمانان باشد.

قرآن کريم تبعيض در ايمان و گزينشي عمل کردن را برنمي‏تابد و اين‏گونه رفتار را مورد تأييد قرار نمي‏دهد: نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَنَکْفُرُ بِبَعْضٍ وَيُرِيدُونَ أَن‏يَتَّخِذُوا بَيْنَ ذلِکَ سَبِيلاً.(نساء:150) به برخي ايمان مي‏آوريم و بعضي را انکار مي‏کنيم و مي‏خواهند ميان اين دو، راهي براي خود برگزينند (و سخت در اشتباهند).

مأمون رقّي مي‏گويد من در محضر مولايم امام صادق عليه‏السلام نشسته بودم. سهل‏بن حسن خراساني بر امام وارد شد و سلام کرد، آنگاه نشست و به امام عليه‏السلام گفت: يابن رسول اللّه‏ صلي‏الله‏عليه‏و‏آله ! شما اهل رأفت و رحمت و خاندان امامت و ولايتيد، چه شده است که از حق خود رويگردان شده و در خانه نشسته‏ايد؟ شما در خراسان صدهزار شيعه داريد که ـ اگر قيام کنيد ـ در برابر شما و براي دفاع از شما شمشير خواهند زد. امام به مرد خراساني فرمود: برخيز و در ميان آتش در تنور بنشين؛ مرد خراساني گفت: اي مولايم يابن رسول‏اللّه‏! مرا با آتش عذاب مکن و از من درگذر، خدا از تو درگذرد. امام عليه‏السلام فرمود: مگر تو را به کشته شدن واداشتم؟! در اين هنگام، «هارون مکي» بر امام عليه‏السلام وارد شد و نعلين بر دستش بود و گفت: السلام عليک يابن رسول‏اللّه‏! امام عليه‏السلام به او فرمود: نعلينت را زمين بگذار و درون تنور آتش برو، او نيز بي‏درنگ نعلينش را زمين گذارد و به درون آتش تنور رفت و در وسط آن نشست؛ و امام عليه‏السلام در اين هنگام به مرد خراساني روي آورد و فرمود: در خراسان چند نفر مانند ايشان را مي‏يابي؟ گفت: به خدا سوگند، حتي يک نفر مانند او را نمي‏يابم، نه به خدا سوگند، يک نفر مانند او را نمي‏يابم! آنگاه امام صادق عليه‏السلام فرمود: ما در زماني قيام نمي‏کنيم که حتي پنج نفر يار وفادار براي خود نمي‏يابيم؛ و ما خودمان مي‏دانيم که کي وقت قيام است.

 ب3. پرهيز از توجيه‏گري

امام صادق عليه‏السلام در روايتي، شيعياني را که اهل توجيه و تفسير به رأي بودند و سخنان آن حضرت را به سود خود و گروه و دسته خود توجيه و تفسير مي‏کردند و آن را از محتواي اصلي و مورد نظر امام عليه‏السلام منحرف مي‏ساختند، مورد نکوهش شديد قرار مي‏دهد و مي‏فرمايد: گروهي مي‏پندارند که من امام آنها هستم، سوگند به خدا! من امام آنها نيستم؛ خدايشان لعنت کند، هر چه را من پنهان مي‏کنم آنان افشا مي‏کنند (و از آن به سود خود استفاده مي‏کنند). من هر سخني که مي‏گويم، آنها (سخنانم را توجيه کرده و تفسير به رأي مي‏کنند و) مي‏گويند مقصود امام چنين و چنان است. (وَاللّه‏ُ ما اَنَا لَهُمْ بِاِمامٍ. اِنَّما اَنَا اِمامُ مَنْ اَطاعَني) سوگند به خدا، من امام آنان نيستم. من فقط امام کساني هستم که (بدون چون و چرا و هرگونه توجيه‏کاري،) از من پيروي کنند.

 امام صادق عليه‏السلام به آيه «اِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللّه‏َ فَاتَّبِعُوني يُحْبِبْکُمُ اللّه‏ُ»استشهاد کرد. در اين آيه، خداوند به تلازم ميان محبت و ولايت اشاره کرده است؛ به اين صورت که از يک سو دوستي راستين خداوند را مستم اطاعت و ولايت پيامبرش اعلام داشته و از آن سوي، ولايت و اطاعت پيامبر صلي‏الله‏عليه‏و‏آله را موجب «محبوب خدا شدن»، دانسته است.

پيامبر اکرم صلي‏الله‏عليه‏و‏آله مي‏فرمايد: خداوند، ولايت و محبت ائمه از اهل‏بيتم را روزي هر کس گرداند، در حقيقت او به خير دنيا و آخرت رسيده است. پس کسي نبايد در بهشت رفتنش ترديد داشته باشد. در محبّت اهل‏بيتم، بيست ويژگي و اثر نهفته است که نيمي از آن مربوط به دنيا و نيمي از آن مربوط به آخرت است. ده ويژگي مربوط به دنيا عبارتند از: زهد در دنيا، حرص و ولع در انجام عمل صالح، پارسايي در دين، عبادتِ همراه با شوق وافر، توبه پيش از مرگ، سحرخيزي و شب زنده‏داري، نااميدي از آن چه در دست مردم است، نگهباني از حريم دين خدا، بغض نسبت به دنياي مذموم و بخشش و سخاوت.

مهم­ترين شاخصه­هاي ولايت­مداري عبارتند از: بصيرت، محبتي كه از بصيرت و شناخت حاصل مي­شود، اطاعتي كه نشانه محبت واقعي است و صبري که با بصيرت گره خورده است. آن دسته از افرادي كه ادعاي ولايت­پذيري، محبت­ورزي به ولايت، استقامت و پايمردي در همراهي با وليّ­خدا و در يك كلام ولايت­مداري دارند، بايد بدانند تنها زماني حق ولايت را تمام و كمال به جاي آورده، از جفاي خواسته يا ناخواسته به آن نجات مي­يابند كه در دوستي خود صادقانه رفتار كرده، گوش به فرمان باشند. تقويت بنيه ديني، پيروي از فرامين الهي و پرهيز از گناه و دنياطلبي تقويت­كننده درجه محبت نسبت به ولايت است.